Тўғри овқатланиш тартиби

Нонушта қилишдан бутунлай воз кечилса организмда қандай ўзгариш юз беради?

Фото: Woman’s Day
Иш ёки ўқишга шошиш сабаб кўпчилик нонушта қилишга улгуролмайди ёки шунчаки қаҳва ичишнинг ўзи билан чекланади. Аммо куннинг биринчи қисмида фойдали маҳсулотларни истеъмол қилинмаслиги нафақат саломатлик, балки кайфиятга ҳам таъсир қилмай қолмайди.

Ортиқча вазн
Тонгда овқатланмаслик озишга олиб келади деб ўйлаганлар янглишади, айрим тадқиқотларда нонушта қилмаслик нафақат болалар, балки катталарнинг ҳам семиришига олиб келиши аниқланган. Гап шундаки, инсон тонгда ҳеч нима емагани ҳисобига кейинроқ ёки кечаси кўпроқ овқатланиши мумкин. Бу одат эса ортиқча вазн тўпланишининг гарови.

Ёмон кайфият
Нонушта қилмаслик кайфият бузилишига олиб келади. Тонгда ҳеч нима емайдиган кишилар депрессиядан азият чекади. Қолаверса, ҳафта давомида 4 ёки 5 марта нонушта қилмаслик, иккинчи даражали қандли диабетнинг келиб чиқиш хавфини 55 фоизга кўпайтиради. Бу қондаги қанд миқдорининг кам экани билан боғлиқ бўлиши мумкин. Қондаги глюкоза миқдорининг камайиши кайфиятда ўз аксини топади, киши тез асабийлашади ва аччиқланади.

Тушки соат 12 дан 4 гача бўлган вақт оралиғида чарчаш
Узоқ вақт давомида оч юриш, қондаги гликоген миқдорининг камлиги ҳисобига организм ишлаш учун энергияни қаердан олишни билмайди. Энергиянинг энг яхши манбайи нонушта ҳисобланади, аммо тонгда овқатланмаслик сабаб бир неча соатдан кейин бўшашишга олиб келади. Диққат қилиш қийин бўлади, куннинг иккинчи ярмида чарчоқ кузатилади.

Тиниқ фикрлаш
Тадқиқотларда узуқ-узуқ оч юришнинг бир қанча самараси борлиги исботланган. 8 соат давомида овқатланиш мумкинлиги ва 16 соат оч юриш билан намоён бўладиган мазкур овқатланиш тури мия ва хотира учун дарҳақиқат фойдали. Аммо парҳез мунтазам бўлмаса, бундай овқатланиш мия фаоллигига салбий таъсир қилиши ҳам мумкин.

Қариш жараёнининг секинлашиши
Нонушта қилмаслик қаришнинг жадаллашишига ҳисса қўшади. Вақти-вақти билан оч юриш ва калориянинг чекланиши ўсишга таъсир қиладиган гормон ва инсулин миқдорининг ошишига таъсир қилади.

Жиғилдон қайнаши
Нонушта қилмаганлик ҳисобига ошқозонда кислота кўпаяди. Бу эса жиғилдон қайнашига олиб келади.

Бош оғриғи ва мигрен
Нотўғри овқатланиш, оч юриш бош оғриғи ва мигренга сабаб бўлади. Бундай бош оғриғи аксарият ҳолларда кўнгил айниши билан бирга кечади. Қолаверса, ранг оқариши ва терлаш сингари бошқа симптомлар ҳам кузатилиши мумкин.

Стресс гормонининг кўп ажралиши
Нонушта қилмаслик стресс гормони кортизолнинг кўп ажралишига сабаб бўлади. Узоқ вақт овқатланмасдан юришни организм стресс сингари қабул қилади. Бунинг ҳисобига жиззакилик ва хавотир кузатилади.

Оғиздан бадбўй ҳид келиши
Нонушта қилмагани кишиларда ушбу муаммо икки карра кўп кузатилади. Гап шундаки, эрталабдан фойдали маҳсулот емаганлик ҳисобига оғиздаги бактериялар кўпаяди. Қолаверса, бу муаммо ошқозон билан ҳам боғлиқ бўлиши мумкин.

Менструал циклнинг бузилиши
Тадқиқотларда, нонушта қилмаслик менструал циклда муаммо кузатилиши билан боғлиқлиги аниқланган. Шу сабаб ҳам бу каби муаммоларга дуч келадиган аёлларга тонгда овқатланишни канда қилмаслик тавсия қилинади.