Aгар рақибларингиз шахсий ҳақоратга ўтиб кетишса, ишонинг – ғалабангиз муқаррар.
Э. Файн
Нега одамлар ҳақоратни оғриқли қабул қилишади?
Чунки ҳақорат ҳар доим инсон қадр-қимматига путур етказиб, унинг ўзига ҳурматини пасайтиришга қаратилган. Бинобарин, ҳақорат қилмоқчи бўлган одам кишининг оғриқли жойини қидиради. Бу мўлжал кўпинча аёл учун ташқи кўриниш ва қомат, эркак учун ақл ва қобилият бўлиши мумкин.
Шунинг учун, агар аёл ташқи қиёфаси ва қоматидан норози бўлса, у ҳар доим ҳақорат учун потенциал объект бўлади.
Бундай ҳолларда нима қилиш керак?
Буюк италиялик рассом Леонардо да Винчи: «Иссиқ кийим совуқдан ҳимоя қилгани каби, бардош ҳам хафагарчиликдан ҳимоя қилади. Қанчалик сабр-тоқатли, хотиржам бўлсангиз, хафагарчилик ҳам, қанчалик аччиқ бўлмасин, сизга тегмайди! ”
Эҳтимол, бу сўзлар тинглашга арзийди.
Бирор кишини кутилмаганда ҳақоратлаш ҳар доим ҳам самарали бўлишини сезганмисиз? Сизни хафа қилишгач, бу ёқимсиз вазиятдан чиқиб кетиш ва ўзимизга келиб олиш учун бирмунча вақт керак бўлади.
Бошқача айтганда, сабр қилиш керак. Сизга зарба ва реакция ўртасида вақт оралиғи керак ва қанча вақт давом этса, шунча яхши бўлади. Aгар олдингизга мақсад қўйган бўлсангиз, ўзингизни тарбиялашингиз мумкин. Ғолиб кескин жавоб қайтарган киши эмас, балки ўзини ахлоқан устун тутган киши ғолиб саналади. Aгар бозорда нотаниш хола аёлни чақирса, унда эътибор бермаслигингиз мумкин. Киши аҳамиятли эмас, фикрига ҳам бефарқмиз. Ҳақорат қариндош ва дўстларидан келганида, ўз мўлжалига аниқ тегади.
Aгар ҳақоратдан қўрқсангиз, ўзингизни қандай тутишингиз керак?
Уларнинг ҳақлигини тан олинг. Улар билан келишиб олинг ва уни ўз фойдангизга ишлатинг.
Ҳаётий мисол келтирамиз. Дискотекада бир йигит мафтункор қизга ўзига ёқиши белгиларини кўрсатди. Қиз уни ҳақоратлашга уринди ва унинг паканалигига ишора қилди. Унинг жавоби шундай бўлди: «Мен билмайман, лекин дугонамга жуда ёқади».
Эркак ҳақиқатни тан олди, у билан келишиб олди, унинг бўйи ҳар доим масхара ва ҳақорат қилиш объекти бўлишига кўникди, аммо ҳеч қандай қаршилик кўрсатмай, буни ўз фойдасига ҳал қилди. Aйтганча, қиз унинг жавобини қадрлади.
Яна бир ҳаётий мисол. Тахминан 45 ёшли аёл, вазни оғир, жуда чиройли бўлмаса ҳам, бир нечта яра-чақаси бор. Бир сафар автобусда уни ҳайдовчи хафа қилди ва унга қуйидагича жавоб қайтарди: «Менинг ташқи кўринишим – бу шахсий нарсам, дўстларим унга аҳамият беришмайди».
Яъни, ҳеч қандай ҳақорат, ким томонидан келиб чиқса ҳам, ўз ҳурматимизга зарар етказмаслигига ишончимиз керак.
Қадимги Рим тарихчиси Тацит шундай дейди: «Нафрат билан сукут сақланган ҳақоратлар тўхтаб қолади; ғазабланиш эса уларнинг маъносини қисман тан олишни англатади».
Бироқ, бундай маслак ғалабалар ва бирон нарсада эришилган ютуқлар билан пишган. Бошқача эмас.
Бардош ўз-ўзини ҳурмат қилишнинг белгисидир. Зарба ва реакциянгиз ўртасидаги вақтнинг бўлаги ўз қадр-қимматингиздир.
Одам ўзини ҳурмат қилиш керак. Спорт, санъат, касб, шахсий ҳаётдаги бахт – бу инсон ўзини, истеъдодини исботлай оладиган ва нафақат бошқалардан, айниқса ўзига ҳурмат кўрсатадиган соҳалардир. Ўз-ўзини ҳурмат қилиш – бу ҳеч ким бермайдиган туҳфадир. У ўз-ўзидан тарбияланиши керак.
Сабр-тоқат – бу ҳақоратли вазиятда можаронинг кескинлашувидан сақлайди. Шаън-обрўни ҳимоя қилиш керак, аммо мақсадингиз дарҳол жавоб қайтариш эмас, балки вазиятни бироз кузатиб, қулай ва ғалаба қозониш учун бироз вақт талаб қилишдир.
Чидам ҳаммасини ҳал қилади.
Манба: https://zen.yandex.ru/media/mc45/citata-leonardo-da-vinchi-ili-delnyi-sposob-otnositsia-k-oskorbleniiam-5ecddd9e98caf76fe4a1a5e3