Болаларнинг эрта ривожланиши мавзуси жуда долзарб ва «урф»га кирган. Кўпгина замонавий ота-оналар бу фикрга шунчаки муккасидан кетишади. Улар деярли ўз дўстлари билан, масалан 3-4 ёшида боласи қанча хорижий сўзларни билиши билан рақобатлашади!
Бироқ боланинг тўлиқ ривожланиши учун мактабда деярли ривожланмаган соҳаларга устувор аҳамият бериш янада оқилона ва фойдалидир.
Улардан фақат учтаси бор:
- Хотира
Ҳатто универсал компьютерлаштириш асрида ҳам, хотираси суст бўлганлар учун бу жуда қийин. Aфсуски, замонавий таълим тизими хотирани ривожлантиришга қаратилган эмас. Ўқув дастури тобора кенгайиб бораётганига қарамай, мактабдаги ҳар бир ўқувчи хотирасини ривожлантириш ишларига жалб қилинмайди. Чунки ўқитувчилар учун бунинг учун етарли вақт йўқ. Шу билан бирга, хотираси суст болалар кўпроқ «унутмас» тенгдошларига қараганда сабоқ учун кўпроқ вақт сарфлашади.
- Нутқ
Замонавий ёшлар маданиятининг ўзига хос хусусияти «клип» деб аталадиган тафаккур: кичик блокларда кўпинча бир-бирини алмаштирадиган ва мантиқий боғлиқлик йўқ маълумотларни ўзлаштириш. Бу нутқ хусусиятига таъсир қилиши мумкин: у қашшоқ, чала-ярим ва чалкаш бўлади. «Тест» таълим тизими ҳам болаларда нутқни ривожлантиришга ҳисса қўшмайди. Натижада, ўқишни тугатгач, баъзи ёшлар биринчи синфда олган нутқ қобилиятлари даражасига эга бўлиб қолади.
Ота-оналар болага ўз фикрини чиройли ва аниқ ифода этиш қобилиятини ривожлантиришга ёрдам беришлари керак, шунда келажакда у омма олдида гапиришдан қўрқмайди ва ўз нуқтаи назарини қандай исботлашни билади.
- Психика
Инсон психикасининг асослари эрта болаликдан қўйилган. Баъзи «номутаносибликлар» йиллар давомида тузатилиши мумкин, аммо кўп вақт ва ақлий қувват талаб этилади.
Тенгдошлар билан мулоқот қилиш жараёнида боланинг тажовузкорлиги, ҳаддан ташқари қўзғалувчанлиги ёки заифлиги тузатилиши мумкинлигига умид қилманг. Aксинча, жамоада жиддий руҳий муаммолар тобора кучаймоқда.
Ота-оналарнинг вазифаси болалигини жуда эрта ёшдан бошлаб ақлий равонликда баркамол ривожланишини таъминлашдир.
Зиддиятларни мустақил ҳал қилиш, ўзини ва хатти-ҳаракатларини етарли даражада баҳолай олиш, танқидларга хотиржам муносабатда бўлиш ва ҳк. Aхир, бу жамиятдаги тинч ва бахтли ҳаётнинг калити мувозанатли психикадир.
Манба: https://zen.yandex.ru/media/busybag/3-vesci-na-kotorye-nado-sdelat-upor-v-razvitii-doshkolnika-5eca551b91e212659e3008db